w Ukrainie czy na Ukrainie

w Ukrainie czy na Ukrainie?

O wyborze przyimka w połączeniu z nazwami krajów decyduje kilka czynników. Jednym z nich jest położenie geograficzne. Nazwy państw wyspiarskich zazwyczaj łączą się z przyimkiem na (na Malcie, na Cyprze), podobnie jak nazwy nieodległego obszaru, który traktujemy jako fragment większej całości (na Kaszubach, na Dąbrowie) czy krainy, które kiedyś stanowiły jeden byt państwowy (Litwa, Łotwa, Ukraina, Słowacja itd.). Jak zaznacza jednak Rada Języka Polskiego, zwyczaj językowy preferujący stosowanie przyimka na to relikt dawnej rzeczywistości, nie zaś przejaw kwestionowania suwerenności Ukrainy, Litwy, Łotwy, Białorusi, Słowacji czy Węgier. Ostatnio, szczególnie w obliczu wojny, coraz częściej łączy się nazwę Ukraina z przyimkiem w, by zaznaczyć podmiotowość państwa ukraińskiego. Do tego zachęca również RJP. Pozwolę sobie przytoczyć jej stanowisko:

„Biorąc pod uwagę szczególną sytuację i szczególne odczucia naszych ukraińskich przyjaciół, którzy wyrażenia na Ukrainie, na Ukrainę często odbierają jako przejaw traktowania ich państwa jako niesuwerennego, Rada Języka Polskiego zachęca do szerokiego stosowania składni w Ukrainie i do Ukrainy i nie uznaje składni z na za jedyną poprawną (jak można przeczytać w drukowanych wydawnictwach poprawnościowych)”.

Zachęcam również do przeczytania ciekawego artykułu Marka Łazińskiego, w którym autor opisuje łączliwość nazw niektórych krajów i państw z przyimkiem lokatywnym i kierunkowym na (Przyimki na, w oraz do przed nazwami państw, krajów i krain. Historia i współczesne wahania normatywne).

Z wyrazami szacunku

Anna Sokół-Klein