pochodzenie wyrazów rzec i niedorzeczność

Witam serdecznie.

Wyrazy typu:rzeczny, rzeczka, rzeczułka, dorzecze należą do rodziny wyrazu RZEKA, a co z takimi wyrazami jak: niedorzeczność i rzekł?

Opublikowano:

Czasownik rzec (3 osoba liczby pojedynczej cz. przeszłego – rzekł) należy do tej samej rodziny co wyrazy odrzec, orzec, orzekać, przyrzec, przyrzekać, wyrzec się, wyrzekać się, zrzec się, zrzekać się, narzekać, rzeczony, porzekadło, prorok. Wszystkie te formy pochodzą od prasłowiańskiego czasownika *rekti 'mówić, powiedzieć, nazwać’. Wyraz niedorzeczność ← niedorzeczny ← nie do rzeczy ← rzecz także należy do tej samej rodziny. Wyraz rzecz oznaczał pierwotnie 'to, co się mówi, co zostało powiedziane; ustne polecenie, rozkaz, przyrzeczenie’. Dzisiejsze znaczenie tego rzeczownika, czyli 'przedmiot materialny’ pojawiło się dopiero w XIV wieku. W wyrazie rzeczownik również odnajdujemy ten sam rdzeń.

Izabela Różycka

Zakład Współczesnego Języka Polskiego
Instytut Filologii Polskiej i Logopedii UŁ
Poradnia językowa
ul. Pomorska 171/173
90-236 Łódź

Funduszepleu
Projekt Multiportalu UŁ współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej w ramach konkursu NCBR