nikogo czy wszystkich?

Szanowna Poradnio Językowa,

Który ze zwrotów jest poprawny: nikogo nie było na zebraniu czy wszystkich nie było na zebraniu?

Z poważaniem

Patrycja Pajor-Wesołowska

Opublikowano:

Oba wypowiedzenia są poprawnie skonstruowane, choć występujące w nich zaimki pełnią trochę inną funkcję. Substytucyjna wartość zaimka przeczącego nikt zawiera się w tym, że sygnalizuje nieistnienie osoby; możemy powiedzieć, że nikt to ‘żadna osoba’. Z kolei leksem wszyscy to zaimek kwantyfikujący, kolektywny; oznacza ‘ogół osób’. Wydaje się więc, że zaimek nikt może mieć nieco szerszy zakres znaczeniowy. Z kolei gdy powiem Wszystkich nie było na zebraniu, kładę akcent na określoną grupę osób. Różnica w znaczeniu jest jednak subtelna, a też niewiele opracowań traktuje o semantyce zaimków. Na uwagę zasługuje choćby artykuł Ireny Szczepankowskiej (O semantyce zaimków).

Pozdrawiam serdecznie

Anna Sokół-Klein

Zakład Współczesnego Języka Polskiego
Instytut Filologii Polskiej i Logopedii UŁ
Poradnia językowa
ul. Pomorska 171/173
90-236 Łódź

Funduszepleu
Projekt Multiportalu UŁ współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej w ramach konkursu NCBR